Algemene uitleg
Binnen het vak Basisvaardigheden
psychologische begeleiding en interventie van professor Loots kregen de
studenten de opdracht om een portfolio bij te houden. Het portfolio hield in
dat je verschillende opdrachten moest maken en hierover een reflectie schrijven.
Deze reflecties moesten bijna wekelijks op pointcarré ingeleverd worden, in een
drop-box. Zowel de opdrachten als de reflecties moesten op een persoonlijke
manier gebundeld en meegebracht worden naar het mondeling examen.
De context
Dit is een vak uit het derde jaar
Psychologie voor alle studenten die gekozen hebben voor het profiel
orthopsychologie of levenslooppsychologie. Het is een eerste semester vak van
drie studiepunten. Het examen bestaat uit verschillende onderdelen, zo is er
een schriftelijk examen en een mondeling.
Concreet materiaal
Naast bijgevoegd concreet materiaal,
enkele voorbeelden van opdrachten, zijn professoren Jasmina Sermijn en Liesbeth
Matthijs geïnterviewd en wordt er een kritische reflectie gegeven door
studenten die het vak gevolgd hebben vorig jaar.
De opdrachten waren heel uiteenlopend,
zo had men bijvoorbeeld als opdracht, beschrijven hoe een student de
eigen therapieruimte zou inrichten. Hier moest je heel gedetailleerd
beschrijven hoe je je therapieruimte zou inrichten, welke materialen en kleuren
je zou gebruiken. Ook moest je nadenken over waar exact deze ruimte gelegen zou
zijn. In het centrum van de stad, aan de rand, in een groot gebouw of bij je
thuis. Deze en vele andere opdrachten maken dat je gaat nadenken over heel
belangrijke aspecten. Studenten stonden nooit eerder stil bij een detail zoals
de inrichting van je therapieruimte. Enkel door er mee bezig te zijn besef je
dat het heel belangrijke knopen zijn die je in de toekomst zal moeten
doorhakken. Dan kan de professor nog tien keer zeggen dat dergelijke zaken er
toe doen, enkel door er zelf over te moeten nadenken dringt het echt door.
Ook kreeg men de opdracht om talrijke
reflecties te maken over een opdracht. De opdracht bestond er uit om te
beschrijven wanneer je je voor het laatst echt begrepen en aanvaard voelde. Je
moest beschrijven in welke concrete situatie dat was en hoe je je voelde
hierbij. Hierrond moest je dan reflecteren over de verschillende momenten in je
leven dat je aanvaard werd en door wie. En welke impact heeft hun begrip gehad
op je ontwikkeling als persoon? Daarbij kwam ook dat je moest reflecteren over
de situaties waarin je niet begrepen werd en hoe dit misschien een invloed had
op je zelfbeeld. Deze opdrachten stonden op punten en ook tijdens de
examenperiode moest je hier nog rond werken. Dit portfolio werd bekeken op het
mondeling examen, waar je moest tonen dat je het geleerde tijdens de
oefeningensessies beheerste.
Visie studenten
De bevraagde studenten vonden het maken
van een portfolio een gepaste opdracht en een meerwaarde voor het vak. Dit om
verschillende redenen. Men vond het beter dan louter theorie omdat het ten
slotte toch om ‘kunnen en praktijk’ ging. Men vond het een goede opbouw naar
het mondelinge examen toe.
Een meerderheid van de bevraagde
studenten vond het maken van een portfolio een leerrijke opdracht. Zo vond
iemand dat ze op deze manier meer betrokken werd naar het werkveld toe. Door na
te denken over een eigen praktijk en hoe we zouden willen werken als psycholoog
werd men meer bewust van wat het allemaal inhoudt. Sommige studenten kregen
inzicht in de manier waarop zij behandelt willen worden als patiënt maar ook
gewoon als persoon. En proberen zich op deze manier ook naar andere op te
stellen. Andere studenten werden zich meer bewuster van zichzelf en kregen meer
zelfkennis. Enkele studenten geven wel aan dat ze
vonden dat het werk dat ze erin hadden gestoken toch niet echt nagegaan werd of
beloond werd. Op het mondelinge examen ging men snel even door het portfolio.
Positief vond men dat je er doorheen
het jaar mee bezig was en het niet op een lange baan ging schuiven. Men kon er
in het jaar echt de tijd voor nemen om even bij stil te staan. Ook vond men het
zeker positief dat je op die manier de leerstof echt toepaste en er kritisch
over ging nadenken. Een student vond het maken van de opdrachtjes ook
gemakkelijk verdiende punten.
Visie van de assistenten
De assistenten geven aan dat zij
samen met de professor kozen voor het invoeren van het maken van een portfolio.
Dit omdat het niet alleen belangrijk is dat de technische vaardigheden in een
practicum worden aangeleerd maar ook dat de studenten over zichzelf leren
reflecteren. Zeker omdat het heel belangrijk is binnen de
hulpverleningscontext, de persoon zelf is een belangrijk werkinstrument.
Via een portfolio kan je goed de
vooruitgang zien van de studenten. De assistenten bieden op een gestructureerde
manier oefeningen aan die aanzetten tot reflecties. Dit portfolio is een
aanzet, het proces gaat eigenlijk verder in andere vakken zoals ‘gevalsstudies
van systeemtherapie’. Men vraagt een persoonlijke inzet, het wordt niet echt
beoordeeld. Er wordt vooral gekeken hoe iemand er mee bezig is geweest dan naar
de inhoud. Reflecties kunnen ook heel persoonlijk zijn en die hoeft niet
publiek gemaakt te worden naar een lesgever toe. Nadelig voor de student,
volgens de assistenten, is misschien wel het heel tijdsintentsief zijn
van het maken van een portfolio. Maar het is natuurlijk wel de bedoeling
van de assistenten dat studenten de tijd nemen om te reflecteren en hier
hopelijk iets uit leren en groeien.
De term UDL zegt de assistenten niets,
maar de manier waarop ze werken is wel een heel bewuste keuze. Ze zijn bewust
gaan zoeken naar een manier die studenten zo goed mogelijk zou aanzetten tot
reflectie en het inschatten van zichzelf, dat bleek een portfolio te
zijn.
UDL Verantwoording
Binnen dit vak zijn er tussentijdse
opdrachten, reflecties, schriftelijke en mondeling examen aanwezig. Hier wordt
duidelijk gebruik gemaakt van meerdere evaluatiebronnen. Dit is een voorbeeld
van principe één en de richtlijn drie, verschillende evaluatie mogelijkheden
aanbieden. Hier hebben we het niet zo zeer over gehad, we richten ons
eerder op de richtlijn acht, mogelijkheden tot inschatten en bijsturen.
Via zelfreflecties worden studenten aangezet om na te denken over zichzelf en
hun kunnen. Men moest niet alleen een opdracht maken maar vaak ook hierover
reflecteren. Zo worden studenten via deze opdrachten gegidst naar een groter
zelfbewustzijn en misschien ook tot betere zelfcorrigerende vaardigheden.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten